Dziś wyruszyliśmy na bardzo niedaleką wycieczkę, a
mianowicie do własnego ogródka. Cała trawa w naszym ogrodzie obecnie jest
koloru żółtego, a to za sprawą mleczy, a w zasadzie mniszka lekarskiego. Jest
tego tak dużo, że szkoda nie wykorzystać, a przecież w dodatku te roślinki
posiadają właściwości lecznicze. Miodek majowy z mniszka robiłam wielokrotnie,
podobnie jadaliśmy młode liście mniszka w sałatkach i jako dodatek np. do
makaronu (zamiast szpinaku). Ale ogródkowe wynalazki na mniszku się nie kończą,
bowiem okazuje się, że w naszych ogrodach, na okolicznych łąkach i w lasach
jest mnóstwo zdrowych roślin, które warto wykorzystać w domu.
Dziś będzie część pierwsza o kwiatach, kolejne będą o
krzewach, drzewach i innych roślinach, które nadają się do wykorzystania, a są
zazwyczaj na wyciągnięcie ręki.
KWIATY JADALNE
KWIATY JADALNE
W ogródkach i na łąkach rośnie sporo kwiatów. Zazwyczaj
pełnią one funkcję ozdobną, ale mogą być wykorzystywane również w naszym menu.
Do tej pory nie spodziewaliśmy się, że tyle jest jadalnych kwiatów, a oto
niektóre z nich:
Mniszek Lekarski
 |
| Mniszek lekarski (mlecz) |
Wspomniany już wcześniej, jadalny jest w całości. Zarówno
korzenie, liście jak i kwiaty maja swoje zdrowotne właściwości. Korzenie
mniszka zawierają inulinę, która pełni funkcję naturalnego prebiotyku,
trójterpenę o działaniu przeciwzapalnym i przeciwwirusowym oraz sterole
roślinne, które m.in. obniżają stężenie szkodliwego cholesterolu we krwi,
zawierają także potas oraz substancję mannitol, która obniża ciśnienie krwi.
Liście również zawierają trójterpeny, mannitol, a także substancje zwalczające wolne rodniki, ponadto
potas, magnez, krzem i witaminy: C, B i A. Mniszek jest rośliną, która ma
działanie oczyszczające, wspomaga pracę wątroby i nerek, usprawnia metabolizm i
działa moczopędnie. Usuwa toksyny z organizmu.
Natomiast kwiaty mniszka, z którego zrobimy miodek majowy
stosuje się na kaszel, działa wykrztuśnie, polecany w chorobach dróg żółciowych
i zawiera spore ilości witaminy C, jest idealny podczas przeziębień. Dobrze
wpływa również na cerę trądzikową.
Co można zrobić z mniszka ? Sałatki, jako dodatek do
kanapek, zamiennik szpinaku, soki, napary, nalewki, wino a nawet piwo, miodek
mniszkowy, kwiaty można smażyć np. w cieście naleśnikowym- przysmak dziecięcy.
Stokrotki
 |
| Stokrotka |
Również mogą być spożywane całe rośliny, kwiaty mają lekki
orzechowy posmak. Mogą być jedzone na surowo, jak i poddawane obróbce
cieplnej. W swym składzie posiadają
saponiny, które działają wykrztuśnie,
pobudzają ruch nabłonka rzęskowego, upłynniają zalegającą wydzielinę,
flawonoidy, polifenole, wykazują hamujące działanie na rozwój grzybów, a także
wykazano ich działanie przeciwbakteryjne.
Stokrotki można użyć w sałatkach, jako ozdoba deserów, sporządzić
z nich syrop lub aromatyczną nalewkę, spotkałam się nawet z zupą stokrotkową.
Bratki ogrodowe (fiołki trójbarwne)
 |
| Bratek |
Zawierają flawonoidy, karotenoidy, polifenole oraz witaminę
C. Dzięki swojemu składowi wykazują
działanie przeciwutleniające. Regulują przemianę materii, wzmacniają
naczynia krwionośne, działają moczopędnie i odtruwają organizm, pomocne w
infekcjach układu moczowego, nadciśnieniu i chorobach oczu, łagodzą
podrażnienia skóry i są niezastąpione w leczeniu z trądziku młodzieńczego,
egzem oraz wysypek.
Zazwyczaj używane jako napary.
Fiołek wonny
 |
| Fiołek wonny |
Zawiera substancje o działaniu wykrztuśnym, rozpuszczającym
śluzy, rozrzedza wydzieliny, a także substancje uspokajające. W liściach
znajdują się związki o działaniu napotnym i obniżającym ciśnienie krwi. Stosuje
się przy zapaleniu gardła, kaszlu i katarze, jest skutecznym środkiem na kaszel
u dzieci, a także lekko usypiającym, wyciszającym.
Kwiaty stosowane są jako środek aromatyzujący potrawy, można
zrobić cukier fiołkowy, ocet fiołkowy, herbatkę, syrop, bardzo często dodawany
do różnego rodzaju deserów, dżemów, ale także wytrawnie do sałatek.
Nagietek lekarski
 |
| Nagietek |
Ten niepozorny kwiat zawiera w sobie mnóstwo substancji
czynnych. Liście stosowane jako środek usuwający stany zapalne oraz napotny.
Kwiaty pobudzają menstruację oraz działają przeciwskurczowo. Kwiat ten wykazuje
działanie przyśpieszające gojenie, a także działa przeciwzapalnie i
przeciwobrzękowo. Posiada także właściwości, bakteriobójcze, grzybobójcze, również skuteczne w stosunku do wirusów.
Przetwory z nagietka wykazują korzystne działania na błony śluzowe przełyku,
żołądka i jelit, w związku z tym można je stosować leczniczo w przypadku
nieżytów żołądka i jelit, a także w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Zastosowanie: kwiaty stosuje się jako składnik sałatek,
napary do picia również dla dzieci, dodatek do potraw, zamiennik szafranu..
Szczególne zastosowanie ma w kosmetyce – olejki, kremy, kąpiele.
Nasturcja
 |
| Nasturcja |
Kwiaty nasturcji zawierają bardzo dużo witaminy C ok. 100mg
na 100g, ponadto sporo B-karotenu i luteiny. Ma działanie odkażające,
wykrztuśne, przeciwzapalne, ogólnie wzmacniające i odtruwające. Reguluje
również przemianę materii, przyśpiesza trawienie, a także działa uspokajająco,
likwiduje kłucie w sercu i kołatanie.
Zastosowanie nasturcji: do sałatek, do kanapek, do zup,
można je marynować, jest ostra w smaku.
Rumianek
Raczej powszechnie znany i używany w przeróżnych sytuacjach.
U nas przede wszystkim stosowany w dolegliwościach brzusznych (nam zawsze
pomaga), przywraca prawidłowe ruchy perystaltyczne jelit, zapobiega wzdęciom,
wspomaga procesy trawienia. Ponadto ma działanie antyseptyczne, zwalcza
bakterie, dobrze działa przy grypie i przeziębieniu, ponieważ jest bogatym
źródłem witaminy C pomoże zwalczyć katar i kaszel, obniża też gorączkę. Zewnętrznie
łagodzi stany zapalne skóry i podrażnienia, wzmacnia naczynka krwionośne. Ma
też działanie ogólnie przeciwbólowe.
Stosujemy go doustnie w postaci herbatek, naparów,
Bez lilak
 |
| Bez lilak |
Ma działanie napotne i przeciwgorączkowe. Wykazuje właściwości
przeciwzapalne, przeciwpasożytnicze,
fungistatyczne(przeciwgrzybicze) w przewodzie pokarmowym. Wzmaga odporność
organizmu. Zawiera fitoncydy antybakteryjne i przeciwwirusowe. Może być stosowany
jako środek przeciwzapalny na gardło przy nieżycie górnych dróg oddechowych
będąc środkiem przeciwkaszlowym i oczyszczającym.
Możemy jeść na surowo jako dodatek do deserów, ciast,
tortów, do sałatek, sporządzić z niego syrop, lemoniadę, galaretki, nalewki,
konfitury a także usmażyć w cieście naleśnikowym.
Kwiatostany czosnku i szczypiorku
 |
| Kwiaty szczypiorku |
również są jadalne, mają
praktycznie te same właściwości, co rośliny właściwe, ale są delikatniejsze w
smaku.
Aksamitka
 |
| Aksamitka |
Płatki kwiatów stanowią bardzo bogate i cenne źródło
karotenoidów – barwników o działaniu przeciwutleniającym i przeciwnowotworowym.
Można przyrządzić z niej herbatę, dodawać do sosów, mięs, zup.
Kwiaty dyni i cukinii
 |
| Kwiaty cukinii |
Smakują podobnie jak same warzywa, ale są od nich
delikatniejsze. Bogate w witaminy z grupy B, witaminę A, C i PP, zawierają
również potas i wapń. Ponadto mają działanie odkwaszające i przyspieszają
przemianę materii.
Możemy je nadziewać, smażyć, nadają się do różnego rodzaju
tart i zapiekanek.
Zaskakujące, że nawet płatki tulipanów są jadalne, smakują
lekko ogórkowo, ale nie znam ewentualnych ich właściwości. Za to ich cebulki są mocno trujące.